Week 2

This is Tanzania! You are most welcome!

Holland House
De Studenten Verpleegkunde; Manon, Merel, Malinda en Marloes zijn gearriveerd. Vier totaal verschillende persoonlijkheden! Van voetballende Groningse, die voornamelijk gaat voor de derde helft, tot aan het damesdispuut. Leuke spontane meiden! Het is gedaan met de rust :-)

Het hardlopen gaat steeds beter. Erg wennen om op hoogte en heuvelachtig terrein jezelf af te peigeren. De kinderen zijn er nog steeds. Ook volwassenen sluiten aan of sloven zich uit om hun kunstje te laten zien. Met hele groepen staan ze je aan te kijken en liggen compleet dubbel. Je zou zeggen dat ze er nu toch onderhand wel aan gewend zijn….

Fysiotherapie
Maandagochtend! De drukste ochtend van de week op de praktijk. Op maandag, woensdag en vrijdag zijn de artsen werkzaam op de poli en sturen vaak patiënten direct door naar ons. Daarnaast doen ze hun ronde over de diverse afdelingen. In de middag levert dit weer werk in het ziekenhuis op. Dinsdag en Donderdag staan in het teken van de OK. Dan hebben wij het relatief gezien rustiger. In tegenstelling tot andere dagen zitten de patiënten vandaag al in onze “wachtruimte” te wachten. Lopend of door familieleden op de fiets gebracht. Habari zu Asubuhi!

Ook Gines met haar elleboogcontractuur is weer van de partij. Vorige week hebben we 1 op 1 de behandeling van Joshua overgenomen en zijn direct gestart met het mobiliseren van haar elleboog. Dit keer hebben we zelf maar eens een BFO afgenomen. Hieruit blijkt dat ze helemaal geen zuivere abductie kan inzetten! Ook haar anteflexie is niet optimaal. Op provisorische wijze hebben we onder andere een Pully gemaakt aan het wandrek in de oefenzaal. Vanaf nu komt Gines hier meerdere keren per week met haar vader en onder schuin toezicht van ons oefenen.

Daarnaast zijn we aan de Damdidamdam (passief mobiliseren) geweest met de knie van een klein jongetje. In eerste instantie liet hij tijdens de anamnese niet veel los. Oké, dan maar direct starten met het BFO en specifieke testen. We kijken wel wat hij wel of niet kan. De knie was wat warm en licht gezwollen. Echter niets schrikbarends. De specifieke testen waren allen negatief. Nogmaals doorgevraagd naar de daadwerkelijke oorzaak. Uiteindelijk werd duidelijk dat het jongetje straf heeft gekregen op school. Hij is twee weken geleden door de leraar met een stok in zijn knieholte geslagen. Hierdoor is hij voorover op zijn knie gevallen. Hij blijft last houden tijdens het lopen. Euh ja sta je dan met je profielherkenning… Deze reden stond niet echt in ons schoolrijtje…. We hebben besloten om het beloop nog even af te wachten en ons nu te richten op passieve mobilisatie. Daarnaast hebben we hem wat passieve mobiliserende oefeningen voor thuis meegegeven. Met het advies om even niet te gaan rennen en springen. Mocht hij nog last hebben dan zien we hem volgende week vast en zeker terug. Zo niet, komt hij vermoedelijk niet opdagen.

Tevens heeft Joshua ons tevens een spoedcursus fracturen gegeven:

- Oblique
- Transverse
- Hairline
- Green-stick
- Comminuted
- Crush/compression vertebrae

Hoe deze te herkennen op een röntgenfoto en later het herstel te zien. Iedere fractuur heeft zijn zo eigen kenmerken qua richting, vorm en herstel.

Ook hebben we onze eerste Droppinghand gezien! Deze patiënt kwam maart 2014 het ziekenhuis binnen met een fractuur van de Humerus (bovenarm). Bij het verwijderen van de plaat en het bijbehorend schroefwerk heeft men de Nervus Radialus beschadigd. Deze patiënt zit qua herstel nog wel binnen het normale beloop, maar had ze niet al veel verder kunnen zijn? Hoe intensief is ze behandeld het afgelopen jaar? Wat heeft ze er, naast het dragen van een spalk, zelf aan gedaan? Waarom komt ze nu ineens naar de praktijk en wil ze wekelijks een “afspraak” maken voor dinsdag en donderdag.

Daarnaast zijn we druk bezig geweest met een aantal nieuwe taken in ons takenpakket, namelijk POP (gips) verwijderen en het afnemen van een HIV test. Na het verwijderen van de POP gaat de patiënt direct door naar de röntgen. Er word een controlefoto gemaakt die de Fysiotherapeut beoordeeld en hierop zijn oefeningen aanpast. In Nederland zal het niet zo snel gebeuren dat de Fysiotherapeut de röntgenfoto’s moet beoordelen. Ik weet dan ook niet wat ze hier van de Westerse Fysiotherapie student verwachten….

Wekelijks worden er 10 tot 15 HIV testen afgenomen. Voor Joshua de normaalste zaak van de wereld. Hij gaat het gesprek met de patiënt aan, ondertussen neemt hij bloed af en wachten we gezamenlijk op de uitslag. Deze is binnen 15 minuten bekend. De test zou maar eens positief zijn! Hoe gaan wij dat nieuws in hemelsnaam brengen?! Hoort dat bij de Fysiotherapeut thuis?? Hier dus wel! Dit keer betrof het een jong stel. Reden: een van de twee had buiten de pot ….

This is Africa!!
Een probleem waar wij over het algemeen dagelijks, zowel klinisch als poliklinisch, tegenaan lopen: Waarom komen mensen zo laat naar de Fysiotherapeut? Waarom zit er geen consistentie in? Waarom komen ze nu, na maanden, ineens opdagen? Volgens Joshua is dit, omdat er Westerse medewerkers zijn. De bevolking hoopt dat men beter geholpen wordt en dus betere zorg krijgt.

Daarnaast is de werkwijze in het ziekenhuis totaal verschillend dan in Nederland. Er is een hoofdverpleegkundige en diverse afgestudeerde verpleegkundige, student verpleegkunde en assistent verpleegkundige. De structuur en aansturing is ons nog niet geheel duidelijk. Op de afdeling, Nursery Station of buiten op de galerij zie je ze in groepjes bij elkaar staan. Wie stuurt ze aan? Wat doen ze eigenlijk?
Volgens Joshua hebt je twee soorten verpleegkundige;

1. Is alleen aanwezig voor het geld en denkt niet aan het welzijn van
de patiënt
2. Heeft wel oog voor de patiënt.

Verpleegkundige die wel oog hebben voor de patiënt tref je sporadisch aan. Zo is er bijvoorbeeld een protocol aanwezig tegen het doorliggen van de patiënt. Deze wordt echter niet opgevolgd. Patiënten worden totaal niet gemobiliseerd. Verpleegkundige zorgen enkel en alleen voor de vitale functies en ondernemen pro-actief geen actie richting een arts of ons om bijvoorbeeld de mobiliteit van de patiënt te verbeteren. De arts loopt alleen op maandag, woensdag en vrijdag een ronde over de afdeling. De patiënt is dus grotendeels aangewezen op de verpleging! Op een gegeven moment is het zover dat de arts tijdens zijn ronde General Weakness constateert. Dan ineens wordt de Fysiotherapeut erbij gehaald en is actief geleid oefenen vaak het enige nog wat er nog te behalen valt. Is het de houding van het personeel of snappen ze gewoonweg niet dat mobiliseren de patiënt helpt bij herstel!?

Ook hangt er bij iedere afdeling een mooi patiëntenbord. Hierop dient de naam, leeftijd, bednummer en de diagnose opgeschreven te worden. Deze borden zijn ooit een verbeterproject geweest van Nederlandse studenten Verpleegkunde. Deze informatie is voor iedereen een must! In een oogslag is duidelijk of er nieuwe patiënten zijn en of wij als Fysiotherapeut iets voor ze kunnen betekenen. Nu zijn we afhankelijk van de verpleging of van de arts die alleen op dinsdag en donderdag zijn ronde maakt! Twee keer per dag maken we een ronde door het gehele ziekenhuis om te kijken of er nog nieuwe patiënten zijn opgenomen. Bij deze ronde bekijken we de dossiers op het Nursery Station. Deze dossiers liggen open en bloot op een bureautje. De röntgenfoto’s liggen bij elkaar gegooid in een bureaulade. Privacy van de patiënt is hier niet echt een issue.

Onze constateringen hebben we gedeeld met Joshua. Wat vind hij hier nu van? We willen graag meer betekenen voor de patiënten in het ziekenhuis. Op dit moment krijgen we er geen grip op! Volgens Joshua is het inderdaad handiger als de patiëntenborden ingevuld worden. Vroeger werd hierop gehamerd. Nu niet meer. Dit komt door de cultuur, de luiheid, de houding van de Afrikaan (Joshua’s woorden). Volgens Joshua iets waar we mee moeten dealen: This is Africa.

Een ander probleem. De taal en de vertaling. Wij stellen de patiënt bijvoorbeeld een vraag en Joshua vertaalt deze vraag. De patiënt is vervolgens 1 minuut aan het woord en uiteindelijk antwoordt Joshua met ja of nee. Euh ja…maar wij stelden een open vraag!! Is dit het enige wat de patiënt verteld heeft de afgelopen minuut?? Is dit het werkelijke antwoord of het wenselijke antwoord? Helaas is onze beheersing van het Swahili niet voldoende om zelf de conversatie met de patiënt aan te gaan en in veel gevallen wordt niet eens Swahili gesproken maar de lokale taal. Simpele instructies lukken wel en een vraag stellen zit er ook nog wel in. Het op gang houden van het gesprek is echter iets heel anders. Ook snapt men hier niets van een 24 uurs beloop. In rust of tijdens bezigheden, de patiënt heeft ALTIJD pijn. Alles is provocerend en medicatie is het enige wat reduceert. De halve streek zit hier aan de Diclofenac.

Het ziekenhuis wordt financieel ondersteund door een Nederlandse stichting: Het Kabanga Hospital Foundation. In het verleden is er ook een nauw samenwerkingsverband geweest met Ierland. Zo zijn diverse Jeeps en het röntgenapparaat geschonken door de Ieren. Over het algemeen zie je dat hier dingen worden opgezet door Westerse landen. Denk bijvoorbeeld aan het nieuwe OK-complex. Deze is nog maar drie jaar oud en verkeert helaas nu al in minder goede staat! Waarom is men niet trots op wat men “krijgt”? Waarom gaat men hier niet beter mee om? Dit gaat niet alleen op binnen de gezondheidszorg, maar zie je overal terug. Er valt zoveel meer van dit land te maken! Waar is die commerciële instelling?! Mzungu give me money!! Ik heb al enige tijd geen massageolie... Kan dit geregeld worden? Hoe in hemelsnaam behandel je je patiënten dan? Mzungu give me your Ipod. I like listening music. You have a second one! I have nothing. Echt een schop onder je kont!!
Een vraag die we voor vertrek al hadden en ons nu nog regelmatig stellen is: Is vrijwilligerswerk daadwerkelijk goed voor een ontwikkelingsland? Ontneem je hiermee niet de impuls van de lokale bevolking om zichzelf te ontwikkelen?

Dagje Operation Theatre oftewel OK
Naast bovenstaande op- en aanmerkingen hebben we ook een super interessante dag gehad op de OK! In de ochtend leek de dag volledig in het water te vallen. De waterpomp van het ziekenhuis het namelijk die ochtend begeven. Hierdoor had het hele terrein, inclusief ons huis en natuurlijk de OK, geen water. Geen paniek! In grote emmers wordt er regenwater aangevoerd.

Op de OK zelf ging het er iets anders aan toe dan in Nederland. De airco’s stonden volle bak open! Het water van de airco’s werd deels opgevangen door emmers. De rest liep gewoon over de vloer. Ook de operatielamp had zijn beste tijd gehad. Om de twee minuten viel dat ding uit. Of wij hem even, hangend boven de patiënt, aan wilde knippen… Daarnaast viel onze mond open toen een chirurg zonder mondkapje aan de slag was. Ook de lakens die men tijdens de OK gebruikt zijn heel steriel! Er is toch niets mis mee dat deze buiten in de zon hangen te drogen terwijl de katten er tussendoor lopen?

In totaal stonden er die dag 15 OK’s op de planning. Je zou het bijna niet zeggen, maar toch waren we enigszins verbaasd over de georganiseerde manier hoe men hier te werk gaat. Het staat in schril contrast met de staat van sommige apparatuur in de OK en de OK zelf.

Dan de grootste verrassing van de dag!! Wachtend op de eerste OK, keizersnede, zit één van de nonnen, Sr. Theophila, tegen over ons. Jaren geleden is er een Discus Prolapse bij haar geconstateerd. Ze weet hier niet mee om te gaan en vraagt ons om advies. Natuurlijk willen we haar helpen en zelfs betrekken in ons project. Ook Dr. Kabadi mengt zich in het gesprek. Hij vindt dat ze maar heel hard moet gaan trainen. 10 minuten later staan we op de OK. Sr. Theophila is druk bezig om de patiënt klaar te maken voor de OK. We wenden ons af van het hele gebeuren en gaan netjes in een hoek staan om op de chirurg te wachten. Als we ons weer omdraaien, blijkt de incisie al gemaakt te zijn! En jawel door Sr. Theophila, blijkbaar dus Dr. Saba! Nou onze mond viel echt werkelijk waar open van verbazing. Medical Doctor zijn en niet weten wat te doen met een Discus Prolapse? Was dit eigenlijk wel een werkelijke vraag of zijn we gewoon snoeihard getest?

Normaal zien we haar in haar nonnenoutfit, zorgt ze voor ons avondeten, leert ze ons Swahili, maakte ze ons wegwijs in het dorp, regelde ze onze taxi etc. Een vrolijke lieve "Big Mama". Nu staat ze daar ineens aan de OK tafel in haar chirurgenoutfit en snijdt ze er vrolijk op los! Hoppa gewoon longitudinaal die incisie! Dikke doeiiii bikini!! Een heel bizarre ervaring, maar aan de andere kant ook helemaal geweldig! Hoe “goed” kan je leven in Afrika zijn? Onder andere deze non onthoudt zich van ontzettend veel dingen. Ze zorgt dagelijks voor anderen en draagt ook nog eens zoveel verantwoordelijkheid binnen het ziekenhuis! Diepe respect voor deze vrouw en haar manier van leven! Daarnaast was het ontzettend interessant om 1 op 1 betrokken te worden bij een OK en deze tijdens de “Tea Time” met zijn drietjes te bespreken. Hiërarchie kennen ze hier tegenover ons echt niet!

Naast de bevalling via de keizersnede hebben we gezien hoe diverse fracturen werden gezet/voorzien van POP, behandeling van Osteomyelitis, verwijderen van verklevingen in de baarmoeder en ook het verwijderen (!) van een oog en de Nervus Opticus bij een kind van ongeveer 3 jaar! Reden: Maligne achter het oog.

Ik heb er de ballen verstand van, maar volgens Mr. Paul was het opmerkelijk dat er nog verdoofd wordt met Ketamine. Een paardenmiddel en tevens bij ons beter bekend op feestjes ;-) En dan nog iets… Voordat de Chirurg daadwerkelijk “het mes in de patiënt zet” legt het gehele personeel zijn werk neer, verzamelen ze zich in een kring en bidden ze gezamenlijk rondom de operatietafel!

Weekendje weg
Dit weekend hebben we onverwachts een lang weekend vrij! Rugzak vol en hop in de Dalla Dalla richting Kigoma! Wederom natuurlijk een avontuur! Niet normaal hoe vol en vooral met wat ze dat busje volproppen!! Yvon en Susan!! Echt serieus!! Kees Wouters met zijn Peugeot Partner “Elsombrero service” is er niets bij!! Op een gegeven moment zaten we met 22 volwassenen en 4 kinderen in dat ding! Daarnaast wordt hij ook nog eens volgeladen met vis, houtskool, rietsuiker, manden etc. En dan vlammen maar over dat zandpad vol met gaten!! Om het nog maar niet te hebben over de kwaliteit van de weg na een regenbui! Bij ieder dorpje word er luidruchtig geclaxonneerd. Kinderen en vrouwen komen op de Dalla Dalla afgerend. Uien, wortels, brood, vlees, tomaten, pinda’s, zeep. Met het oog op de verkoop wordt alles zo ongeveer de Dalla Dalla ingeduwd.

In Kigoma verblijven in een lodge aan het strand van Lake Tanganyika. Het langste zoetwatermeer ter wereld en tevens het tweede diepste . Er zijn zelfs golfen! Kortom het voelt en klinkt als de zee :-) Heerlijk!! Bedje op nog geen 50 meter van de branding!! Goddelijk!! Ook hebben we volle bak bereik qua internet en zelfs WiFi!! Ennnn tegenover de lodge is een bar met onder andere Bananenlikeur ;-)!! Je hoort het al! Een prima uitvalsbasis om even bij te komen en mogelijk :-) achter de computer goed aan ons project te werken. Een idee wat niet alleen wij, maar diverse andere “Mzungu studenten” blijkbaar ook hebben. Momenteel zit er onder andere een groep Belgische studenten die hier kind aan huis zijn. Heel vervelend hier die VrijMiBo!!

Groeten vanuit Lake Tanganyika!